پایان نامه تاثیر محرومیت های عاطفی بر خودپنداره کودکان پرورشگاهی

به طور کلی می توان علل و ریشه های مشکلاتی که برای کودکان پرورشگاهی ذکر شده به این صورت مطرح کرد. هر تجربه ای در زندگی به شکل گرفتن خود پنداره کمک می کند و هر تجربه یک منبع فرهنگی و اجتماعی دارد و از آنجا که منبع فرهنگی و اجتماعی بیشتر تجربه های کودکان پرورشگاهی محیط پرورشگاه است. می توان پرورشگاه و محدودیتهای عاطفی محیط پرورشگاه را عامل خود پنداره ضعیف این کودکان است. البته این قابل تامل است که محیط پرورشگاه چه محدودیتهای عاطفی نسبت به ساختار خانواده یا مدارس شبانه روزی دارد اکثر کودکان پرورشگاهی چه به طور آشکار و چه پنهانی ارزمو دارند که در یک خانواده معمولی زندگی کنند.

محرومیتهای کودکان پرورشگاهی و خودپنداره آنها

بیان مسئله تحقیق

پژوهشگران در دیدارهای خود با گروهی از کودکان پرورشگاهی شهر مشهد در حین برنامه ها و فعالیتهای فکری و حرکتی مختلف این کودکان احساس می کردند که اکثرا جسارت، اعتماد به نفس، امید به موفقیت و... کافی در این کودکان نیست و در حالیکه از لحاظ فکری و فیزیکی مشکل خاصی نداشتند و قابلیتهای لازم برای اجرای عمل را دارا بودند.

در پیش فرضهای اولیه به نظر می رسید که این مشکلات کودکان احتمالا به علت رشد در شرایط خاص پرورشگاهی است. موضوعاتی همچون فقدان حمایت والدین، عدم حضور مادر در حساسترین دوران رشد، فقدان الگوهای ثابت رفتاری، عدم وجود تقویتهای ملموس اجتماعی کافی، فقدان محرکهای کافی که مستلزم رشد سالم هستند، داشتن خاطرات تلخ گذشته خویش، کمبود ارتباطات متنوع و باز اجتماعی متناسب با رشد، کمبود امکانات مالی، تفریحی، فرهنگی، آموزشی و از این قبیل عواملی هستند که مجموعا زمینه تشکیل دیدگاه و ادراک منفی نسبت به خود و نسبت به جهان را در این کودکان فراهم کرده اند.

لذا برای اثبات یارد این پیش فرض اقدام به پژوهش در باب تاثیر محرومیتهای مختلف محیط پرورشگاه بر خودپنداره کودکان پرورشگاهی و سپس مقایسه آن با خود پنداره کودکان غیر پرورشگاهی یعنی کودکانی که در خانواده و به اتفاق والدین خود زندگی می کنند نمودیم تا به کمک ابزار، روش و آزمون پژوهش و آماری مناسب تفاوت ویژگیهای خود پنداره این دو گروه از کودکان را بررسی و تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری نماییم.

میدان و قلمرو تحقیق

نمونه مورد مطالعه این پژوهش شامل 30 نفر از کودکانی ساکن پرورشگاه های شهر مشهد می باشد که به علل مختلفی از هر دو والد خود جدا گشته اند و به ناچار در یکی از موسسات پذیرفته شده اند. این گروه هر 30نفر دختر هستند و در ضمن کودکانی هستند که حداقل یکسال سابقه سکونت در موسسات را داشته اند.

گروه نمونه دوم شامل 30 نفر از کودکانی هستند که در خانواده با والدین خویش زندگی می کنند در این گروه و نیز 30 نفر دختر هستند که علاوه بر جنس از نظر سن، پایه تحصیلی و معدل تحصیلی نیز این دو گروه با هم همتا شده اند. در ضمن این گروه ها از سه ناحیه متفاوت آموزش و پرورش انتخاب شده اند که دارای شرایط اقتصادی اجتماعی بالا، متوسط و پایین هستند.

تعریف متغیرهای تحقیق

خود پنداری

همه آن جنبه های از خویشتن که فرد از آن آگاه است را خود پنداره می نامیم.

خود پنداره ای که در این قیاس (مقیاس پیرز _ هاریس) سنجیده می شود به عنوان مجموعه نسبتا ثابت نگرش به خود تعریف شده است که در اینجا هم به صورت توصیفی هم به صورت ارزشیابی کودکان از رفتار هایشان آورده شد است.

در این مقیاس خودپنداره می تواند به جای عزت نفس و حرمت نفس در نظر گرفته شود.

کودکان پرورشگاهی

منظور کودکانی است که در محدوده سنی 12-7 سال قرار داشته و به هر علتی حداقل یکسال تجربه سکونت در پرورشگاه های شهر مشهد را دارا هستند.

کودکان غیر پرورشگاهی : منظور از کودکانی است که در محدوده نسبی 12_7 سال قرار داشته و در خانواده و با والدین اصلی خویش زندگی کرده و در مدارس ابتدایی سه ناحیه مختلف آموزش و پرورش که به لحاظ شرایط اقتصادی _ اجتماعی _ فرهنگی درسه سطح متفاوت ( بالا _ متوسط _ پاین ) می باشند، قرار دارند.

توانایی ذهنی و وضعیت مدرسه

این خوشه شامل 17 سوال است که درباره خود ارزیابی کودک از توانایی و تکالیف درسی و رضامندی عمومی از مدرسه می باشد.

ظاهر ویژگی فیزیکی

این خوشه شامل 11 سوال است که نگرشی کورکورانه را درباره ویژگیهای فیزیکی و جسمانی خود را نشان می دهد.

اضطراب

این خوشه شامل 14 سوال است که آشفتگی عمومی و خلق ناراحت را نشان می دهد.

شادی و رضامندی

این خوشه شامل 10 سوال است که احساس عمومی و شادی و راحت بودن با دیگران و رضایت عمومی از زندگی را نشان می دهد.

رفتار

16 سوال این خوشه نشان می دهد که کودک اشکال رفتاری را می پذیرد و یا انکار می کند.